Wereldberoemd door schaken
Als liefhebber van Chessity weet jij dat schaken een hartstikke leuk spel is. En jij bent niet de enige. Over de hele wereld wordt door miljoenen mensen geschaakt. Het bijzondere aan schaken is dat je dit overal kunt spelen en dat het daarbij niet uitmaakt hoe oud je bent of hoe je eruitziet.
Als je wel eens aan een schaaktoernooi hebt deelgenomen of een keer hebt gekeken, zie je de meest verschillende mensen tegenover elkaar zitten. Jong en oud, dik en dun: het maakt allemaal niets uit. Iedereen heeft evenveel kans om van elkaar te winnen. Als kind kun je zomaar van je vader of moeder winnen. Dat is voor ouders soms best even slikken…
Als je veel oefent (o.a. op Chessity!), zul je steeds een stukje beter worden. Op een gegeven moment ben je er dan aan toe om aan schaaktoernooien mee te gaan doen. Je ontmoet nieuwe mensen en je komt op plaatsen waar je misschien nog nooit geweest bent. Voor kinderen zijn er veel jeugdtoernooien, waar vaak leuke nieuwe vriendschappen ontstaan. Wie veel partijen wint op zo’n toernooi, neemt een medaille of beker mee naar huis. Voor je het weet, staat de hele slaapkamer vol bekers:
Kampioen in partijen winnen: Magnus Carlsen
I
Elke schaakpartij die je speelt, is (normaal gesproken) weer anders. Dat is niet zo vreemd, want op elke zet kunnen jij en je tegenstander uit heel veel verschillende mogelijkheden kiezen. Dat maakt het schaken leuk, maar ook ingewikkeld. Je moet bijvoorbeeld niet alleen zetten bedenken voor jezelf maar ook rekening houden met de plannen van je tegenstander. Ook zal je steeds meer zetten vooruit moeten gaan denken. Word je daar dan niet een beetje gek van?
Magnus Carlsen zegt daarover: “Ik ben niet één of andere freak. Ik mag dan wel heel goed zijn in schaken, maar verder ben ik gewoon een normaal persoon.”
Wereldkampioen én wereldster
Tja, Magnus Carlsen mag dan wel heel gewoon gebleven zijn, hij heeft inmiddels de status van een echte wereldster verworven. Hij is boegbeeld van het Nederlandse kledingmerk G-Star Raw en treedt op in verschillende commercials. In Noorwegen kan hij niet meer anoniem over straat lopen. In dit land is men gegrepen door het spel. Speelt Magnus een toernooi, dan wordt dat op de nationale televisie live uitgezonden.
Voor zover ik weet, is de commercial van G-Star Raw de eerste grote internationale commercial waarin Carlsen te zien is. Kijk eens even wat voor stoere vent hij is:
Niet overtuigd? Wat te denken van de volgende commercial:
Toch is Carlsen niet altijd de grote held in reclames. In zijn laatste commercial haalt hij de woede van boeren (in het schaken pionnen genoemd) op zijn hals:
Ik zou nog wel even door kunnen gaan met het tonen van reclames waarin Carlsen de hoofdrol opeist, maar ik denk dat jullie inmiddels wel een indruk hebben gekregen van de wereldkampioen schaken.
Viswanathon Anand, held in India
Als wereldkampioen ben je natuurlijk gewild. Ook Carlsen’s voorgangers Viswanathan Anand en de Rus Garry Kasparov hebben geschitterd in tv-commercials. Anand werd drie jaar geleden onttroond door Carlsen, maar is nog steeds een absolute held in zijn geboorteland, India. Schaken is hier een nationale sport. Het is dan ook niet verwonderlijk dat steeds meer sterke schakers uit India de dienst uitmaken op internationale toernooien. Zo zie je maar hoe belangrijk het succes van een individu voor een hele gemeenschap kan zijn!
De commercials van Anand zijn wat rustiger dan die van Carlsen. Niet zo gek als je deze twee topschakers met elkaar vergelijkt. Hieronder zie je wat er gebeurt als Anand zijn verkoudheid onder controle krijgt:
Garry Kasparov, de jongste wereldkampioen ooit
De jongste wereldkampioen ooit is Garry Kasparov. Net als Carlsen mocht hij zich op 22-jarige leeftijd de sterkste schaker ter wereld noemen, alleen was hij net een paar maanden jonger.
Kasparov was een heel expressieve schaker. Hij trok de vreemdste gezichten tijdens een schaakpartij. Als hij een blunder maakte (wat overigens bijna nooit voorkwam natuurlijk) schudde hij flink met zijn hoofd en als hij wist dat hij ging winnen, kon hij zijn tegenstander heel doordringend aankijken.
Verliezen vond hij verschrikkelijk en deed hij (daarom) bijna nooit. Als het wel eens gebeurde, wandelde hij direct de toernooizaal uit en kon je hem op die dag niet meer terugvinden. Aan de ene kant begrijpelijk, omdat het niet leuk is om te verliezen. Aan de andere kant niet netjes, omdat je altijd sportief moet blijven. Hierover later meer in een nieuwe blog!
Met het bovenstaande verhaal in gedachten, is de volgende commercial extra smeuïg. Kasparov verslaat een computer en zegt dan: “They are stupid by nature!” Vertaald in het Nederlands: ze zijn dom van nature! Vervolgens haalt Kasparov een blikje cola uit een automaat en zie wat er dan gebeurt:
Tegen een schaakcomputer kan niemand meer op
Overigens is de opmerking die Kasparov over computers maakt met een knipoog bedoeld. De commercial kwam uit in 2001, vier jaar nadat Kasparov een match over zes partijen tegen de computer Deep Blue had gespeeld. Kasparov verloor deze match met 3,5-2,5 en dat was wereldwijd een grote sensatie. De beste schaker van de wereld verloor van een computer!
Inmiddels zijn we hier gewend aan geraakt. Zo’n twintig jaar later heeft niemand meer de illusie dat hij/zij het beste computerprogramma van de wereld kan verslaan. Ook Magnus Carlsen niet! Om een idee te geven, de beste computerprogramma’s zien miljoenen stellingen per seconde. Daar is niet tegenop te rekenen.
Het is natuurlijk leuk om de beste van de wereld te zijn, maar het belangrijkste is natuurlijk dat je plezier hebt in het schaken. Er kan maar één de beste zijn. Toch zal in je de volgende blog zien dat ook de sterkste schakers op aarde fouten maken. Soms zijn deze blunders zo erg dat jij en ik het nog beter zouden doen. Voor een mat in één draaien wij onze hand allang niet meer om, nietwaar? In de volgende blog over twee weken meer hierover. Tot dan!
Hoe vind je een geschikt schaaktoernooi?
Als je wilt weten wanneer er bij jou in de buurt een (jeugd)toernooi wordt georganiseerd, kun je het beste even contact opnemen met de plaatselijke schaakclub. Daar is de schaakkalender bekend en kunnen ze je adviseren welke toernooien geschikt zijn om aan mee te doen.
Ook op de website van de Schaakbond is een kalender te vinden, maar er zijn nog veel meer toernooien dan hierop staan. Om deel te nemen aan een toernooi hoef je geen lid te zijn van een schaakclub.
2103 
18 
